“HALVING”

Bitcoin’in halving tarihi yaklaşırken, bu yazımızda;

• Halving nedir?

• Neden önemlidir?

• Önceki halvinglerde neler yaşandı?

• Halvingi olan başka koinler de var mı?

• 2020 Halvinginin Bitcoin üzerindeki olası etkileri ve önceki halvinglerden farkı nedir?

Sorularını inceleyerek hem halving kavramına yabancı okurlarımızı hem de halvingin piyasalar üzerindeki etkilerinden haberdar olmak isteyenleri bilgilendirmeyi amaçlıyoruz.

Halving Nedir?

Bitcoin’in sahip olduğu mekanizma gereği, para transfer işlemleri madenciler tarafından onaylanır. Onaylanan işlemler sonrasında madencileri ödüllendirmek için yeni Bitcoinler yaratılır ve madencilere verilir. Bitcoin sistemindeki para arzı, bu aşamada yaratılan yeni Bitcoinler sayesinde gerçekleşir.

Madencilere verilecek Bitcoin ödül miktarı ise yaklaşık olarak 4 yılda bir yarıya inecek şekilde programlanmıştır. Halving ise yaklaşık olarak 4 yılda bir yarıya inmesi planlanan bu mekanizmaya verilen isimdir. Dolayısıyla halving, Bitcoin’in para arzının her 4 yılda bir defa %50 oranında düşürülmesi anlamına gelir.

Neden Önemlidir?

Para arzı, bankaların faiz oranları sayesinde veya darphane tarafından doğrudan para basılması ile arttırılıp azaltılabilir. Bu durum, söz konusu ülkenin enflasyonu ve para biriminin alım gücü gibi önemli ekonomik parametreleri üzerinde değişiklik yaratır. Bu gibi parametreleri doğrudan etkilediği için para arzı, ülke ekonomileri için çok önemlidir. Ülke para birimlerine ek olarak Altın gibi değer saklama araçlarının arzlarının kısıtlı olmasının, uzun vadede Altın’ın değer kazanmasını sağladığı da para arzının önemini gösteren faktörlerden bir tanesidir.

Halving, Bitcoin’in para arzındaki değişimi temsil ettiği için geleneksel para birimlerinde olduğu gibi ekonomik parametreleri doğrudan etkiler. Ancak Bitcoin’in bir ülkesi veya bağlı olduğu bir banka bulunmadığı için söz konusu parametreler Bitcoin’e özgüdür.

Öncelikle, ödül olarak verilen Bitcoin miktarı %50 azalacağı için, madenciler halvingden doğrudan etkilenir. Bu sebeple, Bitcoin sisteminin işleyebilmesi için kritik öneme sahip olan madencilerin, halving öncesinde elde ettikleri kar oranında önemli bir azalış olacaktır. Bu sebeple, halving sonrasında Bitcoin fiyatının artarak, madenciler için halving öncesindekine benzer şekilde teşvik edici kar oranları sunması beklenir. Aksi durumda madenciler yeterli kar edemedikleri için çalışmazlar ise Bitcoin’in işleyişi ve güvenliği sekteye uğrayacaktır. Dolayısıyla halvingin fiyat üzerinde doğrudan etkisinin olduğunu söyleyebiliriz.

İkinci önemli etken ise Bitcoin’in rezervi ile ilgilidir. Örnek olarak, Altın rezervlerini ele alalım. Bu rezervlerin sınırlı olduğu bilinir. Ancak bu rezervin, ne zaman biteceği ve kesin rezerv büyüklüğü bilinmez. Fakat sadece rezervin kısıtlı olduğunu bilmek ve Altın’ın darphanelerde basılamayacağı gerçeği bile Altın’ı iyi bir değer saklama aracı yapıyor.

Bitcoin için ise rezerv durumu çok daha kesindir. Bitcoin rezervi 21 Milyon ile sınırlıdır. Bu sayede, yaklaşık olarak her 4 yılda bir gerçekleşen halving ile birlikte Bitcoin’in sahip olduğu değer saklama özelliği giderek daha da güçlenir.

27 Nisan 2020 itibariyle 18.3 Milyon adet Bitcoin üretilmiştir. Bu miktar da toplam rezervin %87’den fazlasının halihazırda üretilmiş olduğunu gösterir. Geriye kalan %13 civarındaki rezervin üretiminin ise 2100 yıllarında tamamlanacağı tahmin ediliyor. Yaklaşık 11 senelik bir zaman diliminde tüm rezervin %87’sinin üretiminin tamamlandığını göz önünde bulundurduğumuzda, geri kalan %13’lük kısmın üretilmesinin bu kadar uzun bir zaman dilimini kapsaması, halvingin yani para arzındaki azalışın önemini anlamamızı sağlıyor. Bu sebeple, halving sisteminin Bitcoin’i en değerli ‘değer saklama aracı’ yapması sürpriz olmayacaktır.

ÖNCEKİ “HALVING”LER

Bitcoin halvingi, daha önce 2012 ve 2016 yıllarında gerçekleşti. Yaklaşık olarak 10–12 Mayıs 2020 civarında gerçekleşmesi beklenen 3. halvingin gerçekleşmesine ise kısa bir süre kaldı.

• 2012 yılındaki halvingle beraber 50 BTC ödül alan madenciler 25 BTC ödül almaya başladılar.

• 2016 yılındaki halvingle beraber ise 25 BTC ödül alan madenciler 12.5 BTC ödül almaya devam ettiler.

• 2020 yılındaki halvingle beraber 12.5 BTC olan ödül miktarı 6.25 BTC olarak güncellenecektir. Yaklaşık 4 yıl sonraki halvinge kadar bu miktar sabit kalacaktır.

Peki önceki halvingler sonrasında Bitcoin fiyatı, madencilerin kar etmeye devam etmesi için artış gösterdi mi? Bu artış ne kadar oldu ve ne kadar sürdü? Bu soruların cevaplarını Bitcoin’in fiyat grafiği üzerinden görmek mümkün.